MTMD Dergi | Sayı: 2 | Nisan-Mayıs-Haziran'2018

Firmalar arasında her ne kadar farklı “k” değerleri kullanılsa da zaman içerisinde bu değerlerin tecrübe ile doğru balansa geleceği düşünülmüştür. Aynı zamanda MTMD “k” değeri ile ilgili detaylı bir seçim tablosu hesaplamakta olup kısa bir süre sonra bu değer sektör paydaşlarının bilgisine sunulacaktır. Bu aşamada yazının ekinde verilen ve öneri niteliğinde olan MTMD üyelerin kullanmış olduğu “k” değeri bulunmaktadır. Bu “k” değeri ile seçilen AdSa değeri çarpılarak en doğru AdSa değeri hesaplanmış olacaktır. Hazırlık aşaması devan eden AdSa detay tablosunda işler zorluk derecelerine göre Seviye 1’den Seviye 10’a kadar sıralanmış ve her birinin özellikleri tarif edilmiştir. Seviye 1 işi en kolay mekanik tesisat uygulaması yani; 1 veya 2 katlı basit bir binadaki tesisat işi olarak tanımlar isek, Seviye 10 ise 50 kattan daha yüksek, içerisinde karmaşık tesisat uygulamalarını barındıran, detay çözümü olan kompleks binaları ifade etmektedir. MTMD’nin paylaşmış olduğu AdSa tablosu Seviye 4-5 aralığını kapsamakta olup bu yapılar 10 kata kadar 50.000 m 2 inşaat alanına sahip, orta zorluk ve karmaşıklıktaki yapılar olarak belirtilmiştir. AdSa değerlerinin zaman içerisinde değişim gösterdiğini belirtmekte fayda olacaktır. Gelişen tesisat teknolojisi, İSG standartlarında meydana gelen yeni regülasyonlar, teknolojik alet ve edevat ki bunların bir kısmı pozitif yönde bir kısmı da negatif yönde AdSa değerlerini etkilemektedir. Örneğin hızlı boru birleştirme için geliştirilmiş bir el aleti imalat süresini kısaltmakta fakat cep telefonu bağımlılığı işçiler arasında bile ciddi oranda imalat sürelerine olumsuz etkilemektedir. Adam Saat sürelerini etkileyen faktörleri sıralarsak 1. Şantiye alanının büyüklüğü 2. İnşaat alanının m 2 ‘si 3. Malzeme lojistik zorluğu 4. İSG kuralları ve standartları 5. Şantiye konaklama ve yaşam standartları 6. Projenin uygulamaya ne oranda hazır olduğu 7. Şantiye iş yönetim kadrosunun niteliği 8. Mekanik tesisatın yoğunluğu ve uygulama zorluğu 9. Şantiye ana depo ulaşım zorluğu 10. Binanın yüksekliği 11. İklim şartları 12. Coğrafi zorluklar 13. Kalite ve proje yönetim firmasının standartları 14. Şantiyede çalışan işçi sayısı 15. İşin süresi ve benzer pek çok konu AdSa hesabına olumlu veya olumsuz etki etmektedir. Bu hesabı doğru olarak yapmaya çalışırken tablomuzda bulunan AdSa değerlerini oluşturan kırılımların nasıl oluştuğundan bahsetmemiz gerekecektir. Örneğin AdSa tablosunda 7 Saat olarak belirtilmiş olan değerin %15-20’si gerçek montaj süresini oluşturmaktadır. Yani 1.25 saat anlamına gelmektedir. Bir usta ve bir yardımcının ortalama zorluktaki yangın dolabını askı konsol ve kaynaklı imalat detaylarını da çözerek asacağı süre, %65-75 ise hazırlık süresi ve kayıp zaman olarak hesaplanmaktadır. Bu zamanın içine yangın dolabının araçtan indirilmesi, önce depoya sonrasında montaj sahasına taşınması, iç aksamının montajı ve işçinin yemek- dinlenme süreleri gibi pek çok zaman girmektedir. Bu da yaklaşık olarak 5 saate isabet etmektedir. Kalan %5-10 ise test ve devreye alma ile revizyon işleri için harcanan zamanı oluşturur. İşin sonunda yapılan test ve kontroller, kalite kontrolden geçemeyen ve düzeltilmesi gereken imalat miktarları ile son rötuşlar bu kategoride değerlendirilmektedir. Bu örnek bize her iş kalemi için farklı bir “k” değeri hesaplanmasının en doğru yöntem olduğunu gösterse de bu çok gelişmiş bir algoritma ile ancak hesaplanabilir. Şu aşamada bizlerin yapması gereken projenin özelliklerini iyi inceleyip işin seviyesine ve “k” değerine en doğru şekilde karar vermeye çalışmak olacaktır. 24 E-DERGİ • SAYI 2 teknik yazı