MTMD Dergi | Sayı: 3 | Temmuz-Ağustos-Eylül'2018

2. Yangın danışmanı koordinasyonunda -tasarımmüellifleri dahil olmak üzere- disiplinler arası eşgüdümve bilgi aktarım toplantıları düzenli yapılmalı, toplantı notları tutularak sorumlular ve zamanlama belirlenmeli, her toplantıda aşama kaydedilmelidir. 3. Uygulamaya geçilmeden önce, malzeme onay ve satın alma aşamasında, yangın algılama ve söndürme ekipmanı ve sistemlerinin seçimi, elektrik ve mekanik tasarımına uygunluğu, ilgili elektrik ve mekanik tasarımmüelliflerince onaylanmalıdır. 4. Tasarımda belirlenmiş sistemlerin ve/veya ekipmanların uygulama aşamasında olası revizyonları; mimari, elektrik ve mekanik disiplinlerin ortak koordinasyonu ile yapılmalıdır. 5. Yangın danışmanının ve tasarımmüelliflerinin sorumluluğu ve yol göstericiliği proje bitimine kadar devam etmelidir. 6. Tüm can güvenliği ve yangın güvenliği sistemlerinin devreye alındıktan sonra test ve kabulleri; proje yönetimi, yangın danışmanı ve/ veya kontrolör tarafından yapılmalıdır. 7. Yangın algılama ve söndürme sistemleri ile ekipmanlarının bakım, onarım ve işletme talimatları, elektrik ve mekanik uygulamayı yapan taahhüt firmaları tarafından hazırlanarak son kullanıcı ve/veya işletici firmaya verilmelidir. 8. Teknik şartname ve birim fiyat tariflerinde pasif yangın durdurucu uygulamalarının malzeme ve imalat detaylarının net olarak belirtilmesi, elektrik, mekanik veya inşaat disiplinlerinden hangisinin kapsamında yapılacağının belirlenmesi gerekmektedir. 9. Pasif yangın durdurucu uygulamaların bütünlük (E=Integrity) ve ısı yalıtımı (I= Insulation) yangına karşı dayanım süreleri (EI) her bir uygulama için belirlenmeli ve bu değerler dikkate alınarak uygulama teknik kılavuzları hazırlanmalı ve uygulamalar ve kabuller bu teknik kılavuzlar doğrultusunda yapılmalıdır. Genel Tavsiyeler Olarak Ele Alınacak Konular: • Yangın danışmanlığının zorunlu hale gelmesi tavsiye edilir. • Yangın algılama ve söndürme sistemlerinin tedariğinin eğitimli, sertifikalı, deneyimli elemanlara sahip firmalar tarafından yapılması önerilir. • Bazı gelişmiş ülkelerde uygulandığı gibi yangın ve güvenlik sistemlerinin tasarım, uygulama ve test aşamalarının ülkemizde de akredite bir kuruluşça onaylanmış uzmanlar ve firmalar tarafından yapılması tavsiye edilir. • Malzeme tedarik eden firmaların temin ettiği malzemelerin süpervizörlüğü dışında yangın sistemleri taahhüdü yapmaması önerilir. • ETMD veMTMD koordinasyonunda yurt dışındaki yangınmühendisliği programları incelenip, elektrik vemekanik yangın tesisatı mühendisliği konularında Türkiye’de benzer bir sertifikasyon programının üniversitelerde açılması için YÖK’e tavsiye mektubu gönderilmelidir. • Kamu sağlığı ve güvenliği açısından önemli ve riskli projelerde, tasarımın ve uygulamanın üçüncü bağımsız ve/veya akredite kuruluşlara onaylatılması tavsiye edilir. TAD (TEST, AYAR, DENGELEME), DEVREYE ALMA VE GEÇİCİ KABUL SÜREÇLERİ 1. Tasarımcılar ihale dokümanlarında, teknik şartnamelerde ve birim fiyat tariflerinde TAD (Test, Ayar, Dengeleme), devreye alma ve geçici kabul şartlarını açık bir biçimde tanımlamalıdır. 2. TAD (Test, Ayar, Dengeleme) ve devreye alma sürecindeki işler proje yönetimi veya kontrolör firma tarafından ‘’İnşaat İmalat’’ iş programına paralel olarak hazırlanacaktır. 3. TAD (Test, Ayar, Dengeleme) ve devreye alma iş programının mekanik ve elektrik disiplinleri tarafından koordine edilmiş olması ve işverene bir rapor halinde sunulmuş olması gereklidir. 4. TAD (Test, Ayar, Dengeleme) ve devreye alma işlemlerinin başlayabilmesi için tesise kalıcı enerji sağlanmalı ve ilgili mekanik ekipmanları besleyenMCC panoları test edilerek devreye alınmış olmaları gerekmektedir. TAD işleri başladığında BYS sisteminin aktif olması ve sahada TAD uygulamacısı tarafından yapılan ölçümlerin BYS sisteminden izlenebilir durumda olması gereklidir. 5. Elektrik tesisatı test ve devreye alma işleri için bir şartname ve kontrol listesi oluşturulması gerekmektedir. 6. TAD ve devreye alma süreci başladığında iş, zaman ve finansal kayıplar yaşanmaması için mekanik ve elektrik yüklenicilerinin bilgi alışverişini tam ve eksiksiz yapması gerekmektedir. Elektrik disiplini projelerinde ve saha etiketlemelerinde kullanacağı mekanik sistemlere ait motor, fan, klima santrali, vana, damper, anahtar, vb. gibi tümekipman etiket numaralarını (tag no) mekanik disiplinden temin etmelidir. Genel Tavsiyeler Olarak Ele Alınacak Konular • İngilizce “commissioning” kelimesinin Türkçe bir karşılığı sektörel olarak henüz bulunamamıştır ve bu kelimenin kullanımında çok ciddi kavram karmaşaları olduğu tespit edilmiştir. “Commissioning” kavramı bir projenin teslimini iyileştiren kalite odaklı bir süreci ifade eder. Projenin bütün sistemleri ile birlikte işverenin / yatırımcının talep ve gereksinimlerini yerine getirecek şekilde tasarlandığını, kurulduğunu, test edilerek devreye alındığını, işletildiğini ve bakımının yapıldığını kontrol ve teyit eder. • Commissioning hizmeti tamamen bağımsız ve sertifikalı firmalar tarafından verilmelidir. Sektörümüzde bu hizmeti veren firmalar mevcuttur. İşveren / yatırımcı lehine olan bu hizmetin proje yönetim ve / veya tasarım firmalarınca, TAD ve devreye alma şartnamelerine ilave olarak “commissioning” işleri için de bir şartname ve kontrol listesi oluşturulması tavsiye edilmektedir. EK: Elektrik ve Mekanik Tasarım Müellifleri ve Müteahhitleri Arasındaki Tasarım ve Uygulama Süreci Kapsam Tablosu Sonuç Bildirgesi ve eki olan tabloya ulaşmak için tıklayınız . 13 E-DERGİ • SAYI 3 özel bölüm