Elektromekanik Askı ve Destek Sistemleri El Kitabı

Elektromekanik Askı ve Destek Sistemleri El Kitabı 127 Not: Daha kapsamlı veriler için termal analiz yapılması tavsiye edilir. Borular, akışanları bir noktadan başka bir noktaya taşımak için kullanılır. Yani başlangıç ve bitiş noktaları arasındaki mesafe (U) sabittir. Termal genleşme (∆L) borunun malzemesine ve akışkan sıcaklığına bağlıdır. Borunun dış çapı (D) örneğin ısıtma soğutma sistemleri için ihtiyaç duyulan ısıyı sağlayacak akışkanın debisiyle ve 1 m’deki basınç düşümü ile bağlantılıdır. Boru hattının uzunluğunu artırmak formülden de anlaşılabileceği gibi borunun esnekliğinin artmasını sağlar. Fakat fazla uzayan boru hatları ekstra boru maliyetine ve basınç düşmesinden ötürü pompa maliyetlerinin artmasına sebep olabilir. Boru esnekliğinin yetersiz kaldığı durumlarda, esnekliği artırmak için ve ısıl uzama-kısalma ile başa çıkmak için iki temel yöntem kullanılmaktadır. 1) Doğal uzama/kısalma yöntemi, örneğin L dirseği, Z dirseği, Omega dirsek vb…kullanımı 2) Teknik uzama/ kısalma yöntemi, örneğin sabit nokta ve körüklü titreşim elemanı kullanımı (detaylı olarak Bölüm 6.4 altında anlatılacaktır. 1) Doğal Uzama/Kısalma Yöntemleri Genel olarak boru hattının boyunun uzamasını sağlayıp, körüklü titreşim elemanı kullanmadan termal gen- leşmeden kaynaklı stres ve kuvvetleri büyümeden karşılamak için kullanılır. a- L Dirsek Her iki tarafından sabitlenmiş boru dönüş parçası için uzama-kısalma miktarı aşağıdaki gibi hesaplanabilir. Şekil 6-42 L Dirsek Şematik Görünümü Denklem 6-6 L = BC ayağının AB ayağının termal uzamasını karşılayacak uzama miktarı [mm] ΔL = AB parçasının termal uzama-kısalma miktarı [mm] D = Borunun gerçek dış çap ölçüsü [mm] E = Elastisite modülü [N/mm²] SA = İzin verilen stres miktarı [N/mm²] Denklem 6-7 F = Kuvvet Miktarı [N] L = Boru eksen değişme miktarı [mm] ΔL = Eksen değişme parça boy farkı [mm] D = Borunun gerçek dış çap ölçüsü [mm] E = Elastisite modülü [N/mm²] I = Atalet modülü [mm 4 ]