Elektromekanik Askı ve Destek Sistemleri El Kitabı

152 Elektromekanik Askı ve Destek Sistemleri El Kitabı İlgili projenin coğrafi konumu ve/veya müşterinin talebine göre aşağıdaki standartlardan uygun olanlar, tasa- rıma esas standart olarak belirlenir. Buraya kadar sürekli yüklerden bahsettik ve bir türlü bu yükleri nasıl yöneteceğimiz veya boru, kanal, uzama kısalma elemanlarını nasıl sabit nokta veya hareket kılavuzu ile yönlendireceğimizi, bu elemanları nerelere yerleştireceğimizden bahsetmedik. BORU KILAVUZLARI (KAYAR MESNETLER) 64 Boru genleşme veya kısalma yönünü kontrol etmek ve doğal esneklik veya genleşme körük çözümünün tasar- landığı gibi çalışması için boru kılavuzları gereklidir. Boru ankraj üzerinde hareket eden toplam kuvvetin %15'inin yanal kuvvetine dayanabilmelidir. Yanal kuvvet, boru eksenine dik olan herhangi bir yönde hareket edebilir. Bu, Genleşme Körük Ortak Üreticileri Birliği (EJMA) standartlarında tavsiye edilmektedir. Boru kılavuzu aralıkları matematiksel olarak şu formül kullanılarak hesabı: Denklem 7-11 L KILAVUZ = Kılavuzlar Arası Mesafe (m) f KILAVUZ = Kılavuz Faktörü E = Elastik Modülü (10 9 N/m2) I = Atalet Momenti (cm 4 ) F = Toplam Bükme Kuvveti (N) S = Emniyet Faktörü (Tavsiye 3) Yönlendirilen boru bölümü için Kılavuz Faktörü [f Kılavuz ] değerleri aşağıdaki gibidir: Genleşme elemanının her iki tarafın da eksensel olarak yönlendirildiğinde (yakın tolerans),f Kılavuzu = 0.5 Her iki taraf da basitçe desteklendiğinde (makaralı/sandalye), f Kılavuzu = 1.0 Elastik modülü için tipik değerler tabloda verilmiştir, daha doğru değerler için Tablo 7-7'ye bakınız Tablo 7-7 Boru Malzemeleri için Elastikiyet Modülü Ortak Boru Malzemeleri için Elastikiyet Modülü (Yaklaşık) (E), Pa Metal Plastik Malzeme Modülü (Tablodaki Değerleri 10 9 ile Çarpın) Malzeme Modülü (Tablodaki Değerleri 10 9 ile Çarpın) Bakır 70 Abs 1.8 Karbon Çeliği 200 PVCU 3.0 Paslanmaz Çelik (Östenitik) 190 PVCC 2.8 Paslanmaz Çelik (Ferritik) 190 PE 0,7 ila 0,9 Alüminyum 65 PP 0,9 ila 1,5 Atalet Momenti Matematiksel olarak aşağıdaki gibi hesaplanır: Denklem 7-12 D = Boru Dış Çapı d = Boru İç Çapı 64 BS 3974 Boru Destekleri