Elektromekanik Askı ve Destek Sistemleri El Kitabı

164 Elektromekanik Askı ve Destek Sistemleri El Kitabı Resim 7-3 Sabit Nokta Örneği Sabit noktaların temel fonksiyonu, borunun hareketini 0’a indirecek şekilde sabitleyip, borunun genleşmesinden ötürü oluşan kuvvetleri taşımak ve binanın bu kuvvetleri taşıyabileceği bir noktasına aktarılmasını sağlamaktır. Sabit nokta üzerinde etkili olan yükler uzama/kısalma şekline bağlı olarak değişmektedir. 1. Doğal Uzama/Kısalma Doğal uzama/kısalmada genel olarak iki farklı yük etkilidir; a) FCR: Uzama/kısalma direnci (L dirsek, U-dirseği, ...) b) Σ FFR: Tüm boru desteklerindeki sürtünme kuvvetleri 2. Teknik Uzama/kısalmada üç farklı tip yük etkilidir; a) FSR: Körüklü titreşim elemanından gelen yükler b) FTP: Boru basıncından kaynaklanan yükler c) Σ FFR: Tüm boru desteklerindeki sürtünme kuvvetleri 1. Doğal uzama/kısalma Sıfır Hareket Noktası Sıfır hareket noktası, genleşmelerin artık ihmal edilemeyeceği, doğal uzama/kısalma hareket ile gelen yüklerin destek sistemlerine artık etki etmeyeceği (ihmal edilebileceği) noktadır. Şekil 7-14 Sıfır Hareket Noktasının Şematik Görünümü Sıfır hareket noktasına kadar yerleştirilen boru destekleri üzerinde yanal yükler etki etmektedir. Bu yükler aynı zamanda sabit nokta üzerinde etkili olacak yüklerin artmasına sebep olmaktadır. (Sürtünme kuvvetinden ötürü) Sıfır hareket noktasından sonra yerleştirilen boru destekleri üzerinde yatay yükler etki etmemektedir. (Yatay yükler ihmal edilebilecek kadar düşüktür.) Denklem 7-27 E = Boru malzemesinin elastiklik modülü (sıcaklığa bağlı) σ = Boru malzemesi üzerinde izin verilen gerilme (sıcaklığa bağlı ve yük katsayısı dahil - akma gerilmesi / güvenlik faktörü)