Elektromekanik Askı ve Destek Sistemleri El Kitabı

Elektromekanik Askı ve Destek Sistemleri El Kitabı 17 Şekil 3-11 Üç Serbestlik Dereceli Model Şekil 3-12 Beş Serbestlik Dereceli Model Derleyen Notu: yukarıda motosiklet serbestlik derecesi örneğine baktığımızda farkı anlamak için sadece asfaltta motosiklet kullanan insanların motosiklet üzerine oturduğunu, arazide Enduro yarışlarında ise tüm yarış süresince neden motosiklet üzerinde ayakta sürdüklerini anlarsınız. Sadece beden üst tarafına titreşimi aktarmamak için bacakları ve dizlerinin yay ve amortisör etkisinden faydalanmak olduğu, sürüş konforunu artırdığını artık bilimsel olarak da anlamış durumdayız. Bir sistemin harmonik olarak titreşmesine neden olan özel ilk yer değiştirmelerine sistem için 'mod şekilleri' denir. Bir sistemin birkaç doğal frekansı varsa, her doğal frekans için karşılık gelen bir titreşim modu vardır. Doğal frekanslar ve pozlama (mod şekilleri), herhangi bir mekanik sistemin tartışmasız tek en önemli özelliğidir. Bunun nedeni, göreceğimiz gibi doğal frekansların sistemin rezonans frekanslarıyla (neredeyse) çakışıyor olmasıdır. Yani, sisteme değişen bir zamanda kuvvet uygularsanız ve uygulanan kuvvetin frekansını doğal frekanslardan birine eşit olarak seçerseniz, çok büyük genlik titreşimlerini gözlemleyeceksiniz. Mekanik bir sistem tasarlarken, doğal titreşim frekanslarının sistemin görebileceği herhangi bir uyarma fre- kansından çok daha büyük olduğundan emin olmak gerekir. Bu olabilecek en yüksek salınımı gösterecektir. Tasarım egzersizine güzel bir örnek, NASA'nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi MOLA (nasa.gov) ana sayfasında bulunabilir. Aşağıdaki örnek Doğal frekanslar ve titreşimmodları Lazer Altimetre ile Mars Orbiter için hesaplan- mıştır. Bu animasyonlar, “Sonlu Elemanlar Analizi” olarak bilinen bir bilgisayar simülasyon tekniği kullanılarak tahmin edilen sistem için bazı pozlama (mod) şekillerini göstermektedir. Titreşim genliği büyük ölçüde netlik için abartılı gösterilmiştir. (Not: Gerçek sistem aşağıda gösterilen kadar büyük deplasmanlara dayanamazdı) Modlar 1 ve 2: Modlar 5 ve 6