Elektromekanik Askı ve Destek Sistemleri El Kitabı

68 Elektromekanik Askı ve Destek Sistemleri El Kitabı BÖLÜM 6 - DEPREM ETKİSİ ALTINDA YAPISAL OLMAYAN BİNA ELEMANLARININ TASARIM ESASLARI 6.1. GENEL KURALLAR 6.1.1 - Depremde hasar görmesi durumunda insanlara veya binanın yapısal sistemine zarar verebilecek veya binanın kullanımına engel olabilecek taşıyıcı sisteme bağlı fakat bağımsız çalışan her türlü çıkıntılar (balkon, parapet, baca, konsol gibi), cephe ve ara bölme panoları, mimari elemanlar ile mekanik ve elektrik donanımlar ve bunların yapıya bağlantıları için bu Bölümde verilen kurallara göre deprem hesabı yapılması zorunludur. Ancak binadaki mobilyalar ile binada geçici olarak bulunan ve binaya bağlı olmayan donanımlar ve Deprem Tasarım Sınıfı DTS=4 olan binalardaki yapısal olmayan elemanlar için deprem hesabı yapılması zorunlu değildir. 6.1.2 - Yapısal olmayan eleman ve donanımlar yapıya sabit olarak bağlanmalı ve bağlantı elemanları bu Bölümde verilen eşdeğer deprem yüklerini ve yer değiştirmeleri karşılayacak kapasitede olmalıdır. Donanımı yapıya bağlayan bağlantı elemanlarının (örneğin kaynak, bulon, dübel, perçin, vb.) deprem etkisi altında hesabında sürtünmelerden oluşan ilave kapasite göz önüne alınmayacaktır. Bağlantı elemanları, donanımdan yapıya yük aktarımını kesintisiz olarak sağlayacak dayanıma sahip olmalıdır. 6.1.3 - Yapısal olmayan eleman veya donanımın ağırlığı bulunduğu katın toplam ağırlığının %10’undan büyük ise eleman veya donanım bina taşıyıcı sisteminin bir parçası olarak kabul edilecektir. Bu durumda eleman veya donanımın kütlesi ile binaya bağlantısının rijitlik özellikleri, bina taşıyıcı sisteminin deprem hesabında göz önüne alınacaktır. 6.2.5 - Bina taşıyıcı sistemine askı tipi (zincir, kablo gibi) bağlantılarla tutturulmuş eleman veya donanımlarda, yukarıda belirtilen eşdeğer deprem yükleri yerine, eleman veya donanım ağırlığının 1,4 katına eşit olan bir yük yatay ve düşey doğrultularda birlikte uygulanarak hesap yapılacaktır. Derleyen Notu: Yapısal olmayan elemanların davranış ve büyütme katsayıları ile ilgili birkaç şey burada söylenmelidir. Özellikle mimari konular kapsamında olan, EK1 Bölüm 6 Tablo-1 içeriğinde tarif edilmiş elemanlara bağlı olarak destek sistemlerine sabitlenmiş veya balkon, konsol gibi yerler ile yığma veya taşıyıcı olmayan bölmelere sabitlenmiş elektrik- mekanik tesisat elemanlarını değerlendirdiğimiz zaman, konunun kritik ve riskleri göz ardı edilemeyecek kadar önemlidir. Bahsedilen elemanlara sabitlenen elektromekanik ekipman taşıyıcı için yaptığınız hiçbir titreşim, akustik veya depremsellik hesabı geçerli ve doğru değildir. Gerekli olan durumlarda uluslararası norm ve standartlar kullanılmalıdır. 4.4.2. Yönetmeliğin Kapsamadığı Konular Deprem Yönetmeliği genel Hükümler 1.1.7 altında belirtilen yönetmelik tarafından kapsayan sistemler ve DD4 dahil deprem için tekrarlama periyodu servis deprem yer hareketi kapsamında kabul edilen bölgelerde ve BKS-1, BKS-2, BKS-3 için KRİTİK EKİPMAN ve SİSTEMLER Bina kullanım sınıfına bakılmaksızın (I) önem faktörü yüksek alınması gereken sistemler listelenmiştir. 4.4.2.1 Acil Durum Uyarı-Müdahale Ekipman Sistemleri ve Yedek Sistemler Yedek enerji besleme sistemleri kapsamında binalarda yedek enerji sistemine bağlı veya münferit tüm sistemler sadece deprem açısından değil; diğer tabii afetler, Tsunami, sel, su baskını, fırtına, hortum ve rüzgâr ile yoğun kar dahil AFAD sitesinde tanımlanmış tüm tabiat risklerine karşı korunmalıdır. Korunması gereken belli başlı sistemler şunlardır; - Yangın uyarı ve algılama sistemleri, - Yangın boru ve söndürme tesisatı, - Yangın gazlı söndürme tesisatı, - Yangın hidrant ve su besleme sistemleri, - Acil durum uyarı ve bildirme tesisatı ile anons sistem ekipman ve tesisatları, - Acil aydınlatma çıkış ve kaçış yolları aydınlatma tesisatı, - Duman tahliye ekipman ve tesisatı, - Yangın su tahliye pompaları, - Zorunlu havalandırma sistemleri, - Zorunlu egzoz sistemleri,