Page 48 - MTMD E-Dergi 11
P. 48
teknik yazı
KAZAN VERİMİ
• Qk = B x Hu xnk (5)
• Qk = Kazan Kapasitesi (Kcal/h)
• B = Yakıt Debisi (Kg/h, Nm /h)
3
• Hu = Yakıt Alt Isıl Değeri (Kcal/kg, Kcal/Nm)
• nk = Kazan Verimi (%) (14)
Baca gazı içerisindeki karbondioksit ve oksijen yüzdelerinin hava fazlalık
katsayısının artması ile değişimektedir. Karbondioksit oranının hava fazlalık
katsayısı ile ters orantılı değişirken, oksijen oranı doğru orantılı olarak de-
ğişmektedir. Hava fazlalık katsayısı artıkça baca enerji ve ekserji kayıpları da
artmaktadır. Çünkü hava fazlalık katsayısının artması durumunda yanma sıra-
sında gerekli hava miktarından daha fazla hava yanma işlemine girmekte ve
enerjinin bir kısmını alarak bacadan atılmaktadır.
Hava giriş damperi olmayan, tek kademeli brülörler ile sızdırmazlığı sağlana- = 1+2,28 = 3,28
mayan kazanlarda, otomatik baca kapatma klapesi tesisi düşünülmelidir. Be- 1 Sm doğalgaz yandığın zaman
3
lirli kazan kapasitesinde, baca yüksekliğine bağlı olarak baca kesiti daraldığın- = 1’e göre çıkan baca gazı miktarı =
dan, bacadaki sıcak hava debisi sabit kalmakta, dolayısıyla baca yüksekliğinin 1+9,462 Sm ’dür.
3
iç soğuma kayıplarına etkisi olmamaktadır. = 3,28’e göre,
Kazanlarda gerçekleşen yanma sonucunda oluşan ısının tamamı akışkana ak- 9,462×3,28 =31,04 Sm3
tarılamamaktadır. Isının bir kısmı kazanın yüzeylerinden, diğer kısmı ise baca 1 Sm3 doğalgaz ilavesi ile çıkan baca
gazı ile atmosfere atılmaktadır. Kullanılamayan ısının büyüklüğü, kazan veri- gazı miktarı;
mini etkileyen önemli parametredir. Dolayısı ile yakıt tüketimi de verime bağlı 1+31,04=32,04 Sm3 olur.
olarak değişmektedir. 1 Sm3 doğalgaz yandığı zaman fa-
zladan çıkan baca gazı miktarı,
Metodoloji 32,04 – 10,462=21,58 Sm3 olur.
Aylara göre Sm3/Ay değerleri (1 no’lu
Yapılan çalışma Ankara ilinde yerleşik bulunan lojman binalarındaki kazanla
ilgili verilerin elde edilerek fazla hava katsayısı hesaplanmış, yıllara göre doğal kazan için).
gaz sarfiyatları belirlenmiştir. Baca gazı değerleri alınan her bir kazan için faz-
ladan çıkan baca gazındaki ısıyı temin etmek için yakılması gereken doğalgaz Ay Sm3/Ay
miktarı hesaplanmıştır. 1 Sm3 doğalgaz yandığı zaman fazladan çıkan baca Ocak 180.389
gazı miktarı hesaplanarak elde edilen ısı kaybının maddi kaybı belirlenmiştir. Şubat 352.498
Mart 67.666
Hesaplamalar Nisan 80.207
1 No’lu kazan: Mayıs 50.836
Hava Fazlalık Katsayısı: =1’e göre, Haziran
1 Sm3 doğalgaz için gerekli hava Temmuz
9,462 Sm3 Ağustos
(stokiyometrik karışım) Eylül
Kazan no:1 Ekim
O2 =14,6 % için fazla hava; Kasım 132.311
O 14,6 14,6 Aralık
2 x 100= x 100= x 100= 228%
21-O 21-14,6 6,4 Toplam 863.907
2
48 E-DERGİ • SAYI 11