Page 49 - MTMD E-Dergi 07
P. 49
hukuk
banka kasaları, güvenlikli bölgeler ve kişinin mahremi olan kişisel veriler, edilen “veri”ye ulaşmak ve bunu kul-
“kişisel alan” gibi ifadeler artık lüks artan bir hacme ve karmaşıklık düze- lanmak için çılgın projeler üretmekte
olmaktan çıkmış, birer gereklilik hali- yine ulaşır. Değişen bir dünyada bu ve kişinin bilgileri onun neredeyse
ne gelmiştir. verilerin para kadar net bir değerinin “asla” fark edemeyeceği bir seviye ve
oluşmasıyla da iyice sofistike hale karmaşıklıkta kullanıyor, hatta bazen
Peki, zaman içinde şekillenmiş, ken- gelir. haksız rekabete varacak uygulamalar
di dinamiklerini ve kurallar silsilesini gerçekleştirebiliyor. Avrupa Birliği
oluşturmuş mahremiyet temelinde Kişisel verinin korunması ile ilgili dü- tarafından çıkarılan, 95/46/EC Kişisel
geliştirilen yasal düzenlemelerin zenlemeler yapılana kadar, hatta ya- Verilerin İşlenmesi ve Bu Tür Verilerin
sebebi nedir? Ayrıntılara girmeden Serbest Dolaşımına Dair Bireylerin
önce mahremiyet kavramının tanı- Yapılan araştırmalar, Korunması Direktifi’nin, kişisel veriler
mına ve kapsamına bakmakta fayda vatandaşların dijitalleşen konusunda yeterli koruma sağlamayı
var. başaramamış ülkelere veri transferini
devlet kurumlarının elinde yasaklaması, Avrupa Birliği üyeleriyle
T.C. Anayasası’nın 20. maddesi, “Her- bulunan kişisel bilgileri ticaret yapmak isteyen ülkeler için
kes, özel hayatına ve aile hayatına konusunda kendilerini düzenlemeyi zorunlu hale getirmiştir.
saygı gösterilmesini isteme hakkına
sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatı- güvende hissetmek Kişisel verilerin korunması ile ilgili
nın gizliliğine dokunulamaz” der. Türk istediklerini gösteriyor. Yasal çalışmalar, 1970’li yıllardan bu yana
Ceza Kanunu’nun 134. maddesiyse, düzenlemelerin getirilmediği yapılıyor. Kişinin kendi verileri üze-
özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu ve durumlarda şirketler rindeki tasarrufunu hedefleyen ilk
bunun cezai yaptırımlarını tarif eder. düzenleme, 1970 yılında Almanya’nın
günümüz yeni dünyasının Hessen eyaletinde kabul edilen Veri
Özel hayatın sınırlarını belirlemek, ih- “altın”ı kabul edilen “veri”ye Koruma Kanunu’dur (HDSG) ve ben-
lal suçunun tespiti için önemlidir. Bu- ulaşmak ve bunu kullanmak zer düzenlemeler zamanla tüm dün-
nunla birlikte günbegün değişen ve yaya yayılmıştır.
gelişen dünyada, özellikle teknolojik için çılgın projeler üretmekte
atılımlar sebebiyle ortaya çıkan pra- ve kişinin bilgileri onun Türkiye, 2010 yılında Anayasa’nın
tiklerin ve kültürün etkisiyle mahre- neredeyse “asla” fark özel hayatın gizliliğini düzenleyen
miyet, yaşayan ve günün koşullarına 20. maddesine aşağıdaki maddeyi
göre yorumlanması gereken bir kav- edemeyeceği bir seviye ve ekleyerek kişisel verilerin korunma-
ram haline gelir. Avrupa İnsan Hakları karmaşıklıkta kullanıyor, sını açık bir şekilde güvence altına
Mahkemesi, “Özel Hayat” ifadesini, hatta bazen haksız rekabete aldı. “Herkes, kendisiyle ilgili kişisel
“bütün unsurlarıyla tanımlanamaya- verilerin korunmasını isteme hakkı-
cak kadar geniş bir kavram” olarak varacak uygulamalar na sahiptir. Bu hak; kişinin kendisiyle
nitelendirerek sınırlayıcı bir tanım gerçekleştirebiliyor. ilgili kişisel veriler hakkında bilgilen-
yapmaktan bilhassa kaçınmıştır. dirilme, bu verilere erişme, bunların
pıldıktan sonra bile kişiler kötü niyet düzeltilmesini veya silinmesini talep
İşte bu sebeplerledir ki, özel haya- veya kusurlu uygulamalar sebebiyle etme ve amaçları doğrultusunda kul-
tın gizliliği konusu artık sadece özel mağdur olabilmektedir. Yapılan araş- lanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de
odaların olması, kapıların kilitlenmesi, tırmalar, vatandaşların dijitalleşen kapsar. Kişisel veriler, ancak kanunda
kulaklıkların takılması, evrak ve özel devlet kurumlarının elinde bulunan öngörülen hallerde veya kişinin açık
bilgilerin kasalarda saklanması ve kişisel bilgileri konusunda kendile- rızasıyla işlenebilir. Kişisel verilerin
perdelerin sıkıca kapatılmasının epey rini güvende hissetmek istediklerini korunmasına ilişkin esas ve usuller
ötesine geçmiş durumdadır. Teknoloji gösteriyor. Yasal düzenlemelerin ge- kanunla düzenlenir.” Ancak bu dü-
ve dijitalleşme nedeniyle mahremi- tirilmediği durumlarda şirketler gü- zenleme, kişisel veri işlemenin sınırla-
yet, fiziki sınırların dışına çıktığı gibi, nümüz yeni dünyasının “altın”ı kabul rını belirtmediği ve herhangi
E-DERGİ • SAYI 7 49
