Page 57 - MTMD E-Dergi 08
P. 57
bilim-sanat
Şekil 5’te görüldüğü gibi sırtında kare gibi bir kürsü, kür-
sünün köşelerindeki sütunlar üzerinde bir hisar, hisarın
üzerinde küçük bir kubbe, kubbenin üstünde de bir kuş
bulunan bir fil şeklindedir. Filin başına bakan taraftaki
hisarın balkonunda sağında ve solunda iki şahin olan
bir kişi, hisar sütunları arasında uzanan ve üzeri iki yılan
sarılmış bir mil bulunmaktadır. Kürsünün orta kısmında
bir yarım küre ve üzerinde elinde kalem tutan bir kâtibin
oturduğu platform, platform Üzerinde 7 ½ dereceye bö-
lünmüş bir yay, filin boynuna oturmuş, sağ elinde balta
sol elinde sopa tutan bir bakıcı ve filin boynunun iki ya-
nında vazo bulunmaktadır. Kâtibin kalemi 7 ½ dereceye
gelince kuş öter.
Balkonda oturan kişi sağ tarafındaki şahinin gagasının
üstünden elini kaldırır ve sol elini sol tarafında bulunan
şahinin gagası üstüne koyar. Sağdaki şahinin gagasından
sütunlar arasındaki mile sarılı sağ yılanın ağzına düşer.
Yılan aldığı topu filin sağ omuzunda bulunan vazoya
bırakır. Filin seyisi balta ile filin başına hamlede bulunur,
sopalı sol elini kaldırır ve filin başına vurur. Top filin göğ-
sünden karnında asılı bulunan çan üstüne düşerek ses
çıkartır. Bu durum yarım saatin geçtiğini bildirir. Kâtibin
kalemi derece işaretinin dışına gelir. Bu durum sol taraf
için de aynı şekilde devam eder ve bir delik tamamen
beyaz olur bu durum da bir saatin geçtiği ifadesidir. Şekil 5 - Fil Su Saati
Şekil 6’da görülen kayıklı su saati, pirinçten yapılmış, kayık biçiminde este-
tik bir kaptır. Bu kayığın orta kısmında, pirinç sütunlar üzerinde yükselen
kare biçiminde bir hisar, hisarın üzerinde küçük bir kubbe vardır. Hisarın,
kayığın pruvasına bakan yüzünde bir kapı bulunur. Bu kapıdan bir şahinin
başı ve göğsü görünür. Sütunlar arasında karşılıklı iki kiriş vardır. Kirişlerin
ortasından bir mil geçer. Bu mile bir yılanın kuyruğu sarılmıştır. Yılanın başı
şahine doğru uzanmıştır. Kayığın orta kısmında kubbeye benzer bir kısım,
bunun üstünde de elinde kalem tutan bir kâtibin oturduğu kürsü vardır.
Kürsünün üzerinde, kâtibin çevresine 15 işaret yapılmıştır. Kalem bu işaret-
ler üzerinde hareket eder ve işaretlerin sonuna geldiği zaman günün bir
eşit saati geçmiştir. Şahin yılanın ağzına bronz bir top düşürür. Yılan alçalır
ve topu kayığın pruvasındaki büyük bir zilin üzerine bırakır ve yerine döner.
Kâtibin kalemi tekrar ilk işarete döner.
Şekil 6 - Kayıklı Su Saati
E-DERGİ • SAYI 8 57